Euphorbia

Euphorbia (Sütleğen),bitkiler aleminde en geniş aileye sahip 4. türdür. Çoğu Euphorbia türü dikenli yapısından dolayı kaktüs olarak düşünülse de sukulent türüdür. Gövdelerinde süte benzer bir sıvı olduğu için Sütleğen olarak bilinmektedir. Euphorbia tür ismini Moritanya kralı II. Juba’nın hekimi olan Euphorbus'tan almıştır. Atlas Dağları'nda keşfettiği bir sukulent türünün laksatif etkilerini yazmış, bu nedenle kral tarafından bu sütleğen türlerine onun adı verilmiştir. Euphorbia geniş bir aileye sahip olduğu için, en doğru bakımı bitkinin türüne bakarak bulabilirsiniz. Euphorbia sukulentleri çin kaktüs - sukulent karışım toprağı kullanılmalı. Toprağın geçirgen yapıda olması önemlidir. Çamurlaşan toprakların drenajı olmadığı için, bitki fazla suya maruz kalacağı için çürüme kaçınılmaz olur. Toprak tamamen kuruduğunda tüm saksıya nüfuz edecek şekilde sulanma yapılmalı. Sulamadan önce toprak bir aparat yardımıyla kontrol edilmeli. Eğer toprak dibi hala ıslaksa ve sulama yapılırsa bitki kökten çürüme gösterebilir ve bu çürüme gövdeye yayılarak gövdenin yumuşamasına neden olur. Sütleğenlere sulama yaparken, suyun gövdeye değmemesi önemlidir. Özellikle yaz aylarında, gövde üzerinde kalan su damlaları yanıklara sebep olabilir. Euphorbia türleri için boyasız toprak saksı tercih edebilirsiniz. Toprak saksılar, toprağın daha hızlı kurumasına yardımcı olur. Euphorbia türleri, sulama konusunda diğer sukulentlerden daha hassas olduğu için, bu yapıda bir saksıda daha kolay bakımı sağlanabilir. Fakat bu bir şart değildir. Saksının altının delik olması (drenaj delikleri) toprağın su tutmasını engellerken, fazla su direkt olarak sulama esnasından atılacağı için toprağın hızlı kurumasını sağlar. Euphorbia saksılarının altının delik olması, bakımında çok büyük avantaj sağlar. Euphorbia toprak ve saksı değişimi, bitki ilk alındığında yapılabilir. Bunun dışındaki toprak ve saksı değişimlerı için  bahar aylarında bitkilerin gelişim dönemleri beklenmeli. Euphorbia kışın dinlenme dönemine girer. Diğer sukulentler gibi Kasım ve Mart arası gelişimi yavaşlar veya durur. Bahar ile birlikte tekrardan gelişmeye ve yavrulamaya başlar. Kış ve genel bakımı doğru sağlanırsa, bitki gelişim döneminde daha hızlı gelişir. Kış bakımı ayrıca bitkinin çiçek açmasını da destekler. Euphorbialar güneş ışığı mutlaka almalıdır. Yaz - kış mutlaka yeterli ışık almalı. Yazın direkt öğle güneşi yakıcı olabilir.  Öğle güneşinden korumalı ve sulamayı bu saatlerde yapmamak gerekir.  Gün içerisinde 5 - 6 saat güneş ışığı almalı. Diğer sukulentler gibi kışın soğuğa çok dayanıklı değildir. Eğer kışın don olayları çok görülüyorsa, tüm Euphorbia türleri mutlaka koruma altına alınmalıdır. Euphorbia kış bakımı yapmak için soğuk bir ortamda ısıtıcılardan uzak, güneş ışığı alan bir yerde konumlandırabilirsiniz. Ayda bir sulamak bu şartlarda yeterli olabilir. Euphorbia milii (Dikenler Tacı) gibi çiçek açan türleri olsa da çoğu çiçeksizdir. Çiçek açan türlerin kımızı, beyaz veya sarı tonlarında çiçekleri vardır. Euphorbiaların en belirgin özelliği gövdelerinde süte benzer bir sıvı barındırmalarıdır. Aldıkları en minik darbede bu süt akmaya başlar. Süt evcil hayvanlar için zehirli olurken, insanlarda da alerjik yan etkileri görülebilir. Sütü akan bir Euphorbia'ya dokunmak için eldiven takılması tavsiye edilir. Elle temasla ciltte tahrişlere, göze temasla göz yanmasına sebep olur. Süte temas edildiyse hemen sabunlu su ile el yıkanmalı, yan etkilere geçmediği zaman da mutlaka doktora danışılmalıdır. Euphorbia türlerinin üretimi de kolaydır. Tohumdan veya çelikten üretim yapılabilir. Tohumdan üretimde gelişimi daha yavaş olacakken, çelikten üretimde aynı sezon içerisinde bile karşılık alabilirsiniz. Eğer yavru verdiyse, yavruyu gövdeyle birleştiği yerden steril bir bıçakla kesmek gerekir. Kesme ile birlikte süt akmaya başlayacaktır. Koparılan çeliğin yara kısmı yaklaşık bir hafta kadar gölge bir yerde kurumaya bırakılmalı. Yara kısmı kuruduktan sonra dikmeniz yeterlidir. Kök verene kadar fazla sulamadan kaçılnılmalı. Bitki toprağa tutunmaya başladığında kök vermeye başlamıştır. Bu durumda Euphorbia bitkisinin türüne göre genel bakımı yapılabilir. Çelik ayırma işlemi gece yapılması tavsiye edilir. Sütleğen üretimi için en ideal zaman bahar aylarıdır. Euphorbia gövdesi yumuşamaya başladıysa, bu bitkinin kökten çürüdüğünü gösterir. Bu durumda mutlaka çürük kısım bitkiden ayrılmalı, gerekirse yeniden köklendirilmelidir. Köklendirme işlemini üretim kısmında anlattığımız şekilde yapabilirsiniz. Bahar aylarında Mart Haziran arası ayda iki kez olmak şartıyla sukulentler için üretilmiş gübre ve besin verilebilir.